Oedeemvrij
Therapeutisch elastische kousen worden alleen aangemeten op een oedeemvrij (dus zonder vochtophoping) been of arm. Mocht er toch oedeem aanwezig zijn dan kan het zijn dat het been/de arm eerst gezwachteld moet worden.
Zwachtelen houdt in dat er met verband druk wordt uitgeoefend op het been/de arm. Dit wordt gedaan bij oedeem maar bijvoorbeeld ook bij een wond aan het been met een slechte genezingstendens (ulcus cruris) of bij andere chronische huiddefecten (zoals eczeem of bij vochtlekkages). Zo’n huiddefect moet dan ook worden behandeld (wondzorg). Dit doen thuiszorgmedewerkers in samenwerking met een wijkverpleegkundige, daarin tegenwoordig steeds meer ondersteund door een wondprofessional.
U kunt van ons advies krijgen over alle soorten zwachtels en hoe deze kunnen worden ingezet. De keuze voor het soort verband hangt af van een aantal factoren:
- Bent u mobiel
- Wordt u langdurig/kortdurend gezwachteld
- Hoelang kan de zwachtel blijven zitten voordat die moet worden vervangen
- Wilt u met het verband om nog in uw schoen kunnen passen
Wanneer uw been niet zo dik is, geen wondzorg nodig is en er niet meer dan 1 a 2 keer zwachtelen nodig is, kunnen wij dit ook zelf. Echter dat valt niet onder verzekerde zorg. Dit komt dus voor uw eigen rekening. U kunt bij ons informeren wat daarvan de kosten zijn.
Voorafgaand aan het zwachtelen
Voordat er gezwachteld gaat worden moet soms eerst een enkel-arm index/EAI gedaan worden. Dit gebeurt doorgaans bij de huisarts en hiermee wordt gecontroleerd of de bloed toevoer nog goed is. Indien dit niet het geval is moet er rekening mee gehouden worden tijdens het zwachtelen, het verband mag namelijk niet te strak zitten. Soms mag er zelfs helemaal niet gezwachteld worden.
Voorafgaande aan welke vorm van compressie dan ook is het heel belangrijk om te weten of u hartklachten heeft. Indien beide benen tegelijk gezwachteld worden en er veel oedeem aanwezig is kan het zijn dat het hart teveel belast wordt om al het oedeem ineens af te voeren. Indien dit het geval is wordt er eerst 1 been ingezwachteld. Als dit goed gaat kan vervolgens het andere been ook worden ingezwachteld. In overleg met uw arts wordt bepaald hoe stevig de therapeutisch elastische kous mag zijn.
Het zwachtelen vindt altijd in overleg met uw huisarts of behandelend specialist plaats.
Verschillende soorten zwachtels
Korte rek zwachtels zijn bijvoorbeeld textiel elastische zwachtels, dit zijn nog steeds de meest gebruikte zwachtels. Deze mogen dag en nacht blijven zitten en kunnen vele malen hergebruikt worden. De druk die de aangebrachte zwachtels geven wordt snel minder waardoor deze, zeker in de beginfase, meermaals per week vervangen moeten worden.
Lange rek zwachtels lijken op korte rek zwachtels qua uiterlijk maar mogen ’s nachts NIET om blijven. Ze geven, doordat ze flink uitgerekt worden, relatief meer druk als het been/de arm in rust is waardoor het ’s nachts kan gaan knellen. Ook deze kunnen worden hergebruikt.
Kleefzwachtels vallen ook onder korte rek en zijn er in verschillende soorten (globaal lite en strong) en maten. Deze soorten hebben hun eigen eigenschappen. Zo zijn er lichte compressiezwachtels die bij een relatief lage EAI (bij een verminderde bloedtoevoer) gebruikt mogen worden omdat ze dus niet heel strak zitten. Kleefzwachtels kunnen wel een week blijven zitten. Het nadeel is dat ze niet herbruikbaar zijn en dus na gebruik weggegooid moeten worden.
Soms is 1 of 2 keer zwachtelen voldoende en dan kunt u eventueel gezwachteld worden door ons. Dit gaat altijd in overleg met uw arts die ons dan een recept mailt om de zwachtels te bestellen. Dit verband wordt meestal wel vergoed, echter het zwachtelen zelf komt dan voor uw eigen rekening. In alle andere gevallen wordt gekozen tussen het laten verbinden van uw been bij uw huisarts, aan huis door de thuiszorg of bij de oedeemtherapeut waar u al onder behandeling was voor uw arm of been.
Als het been/de arm oedeemvrij is wordt een therapeutisch elastische kous aangemeten. Deze kous heeft als doel te voorkomen dat er weer oedeem kan ontstaan. Een blijvend resultaat is afhankelijk van de keuze van de kous, maar ook van uw therapietrouw en of u de kous direct na het opstaan aantrekt en zo laat mogelijk pas uittrekt. Echter ook uw lichamelijke conditie en hoe u compressie verdraagt bepaalt mee hoe goed uw been of arm op de langere duur oedeemvrij kan blijven. Soms is het nodig dat u gedurende korte tijd opnieuw gezwachteld wordt. En soms moet er aanvullend aan of in plaats van de kous voor andere vormen van compressie worden gekozen.
Partners
